Varikosel, testislerin çevresindeki damarlarda genişleme ve şişme durumudur. Bu durum zamanla testislerin normal çalışmasını, sperm hücresi ve testosteron adı vrilen erkeklik hormonu üretimini olumsuz yönde etkiler. Serm üretimi ve sperm hareketliliğini bozarak kısırlığa neden olabilir. Varikoselin cinsel fonksiyonları olumsuz etkileyip etkilemediği merak edilmektedir. Varikosel cinsel ferformansı da olumsuz yönde etkilemektedir.
Eskiden varikoselin sadece erkeklerde ksırlığa neden olduğu ve bu yüzden tedavi edilmesi gerektiği sanılırdır. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarda, varikoselin sadece erkeklerde kısırlığa neden olmadığı, aynı zamanda cinsel performansta azalmaya da neden olduğu gösterilmiştir. Bunun nedeni varikosel hastalığının testtisler üzerinde yaptığı olumsuz etkilerdir. Varikoselin testisler üzerindeki olumsuz etkileri, varikoselin derecesi ile ilişkilidir. Varikoselin derecesi ne kadar yüksek ise, testiste oluşturduğu hasar da o kadar fazladır. Varikosel yapılan muayeneye göre 3 dereceye ayrılır: Eğer varikosel hasta ayakta iken ıkınınarak yani karın içi basıncın artırmasıyla tespit edilelebiliyorsa 1 derece varikosel denir. Ayakta yapılan muayenede genişlemiş olan damarlar elle hissedilebiliyor ise 2 derece varrikoseldir. Hasta ayakta iken genişlemiş venler gözle görülüyor ise bu 3. derece varikoseldir.
Özellikle 2. ve 3. derece varikosel, zamanla testislerde küçülmeye neden olur. Testisteki küçülme sonucu testis görevlerini yerine getirmekte zorlanır. Varikosel hem testite sperm üreten hücreler hem de “Leydig hücresi” adı verilen testosteron üreten hücrelerde hasara neden olur. Bunun sonucunda testislerden salgılanan testosteron (erkeklik hormonu) azalır. Testosteron düşüklüğüne tıpta “hipogonadizm” adı verilir. Testosteron düşüklüğü cinsel isteksizliğe ve sertleşeme (ereksiyon) bozukluğuna neden olur. Yani varikoselli erkeklerde “cinsel istek” azalır, Bunun nedeni testosteron hormonunun ki bu hormon cinsel isteği artırır, azalmasıdır. Yapılan çalışmalar, bu durumun özellikle 2 ve 3. dereceli varikoselli olan hastalarda daha sık olduğunu ve cinsel isteksizliğin varikosel ameliyatı sonrası düeldiği gösterilmiştir. Bu yüzden özellikle 2 .ve 3. derece varikoseli olanlar kişiler, çocuk sahibi olsalar dahi cinsel isteksizlik veya sertleşme sorunu yaşamamak için mutlaka varikosel ameliyatı olmalıdır..
Özet olarak varikosel erkeklerde hem kısırlık sorununa hem de erkeklik hormonunu düşürerek sertleşme bozukluğu ve cinsel isteksizliğe neden olur. Varikoselin neden olduğu bu olumsuz durumlar ameliyattan bire süre sonra testosteron hormonunun normale dönmesiyle düzelir. Bundan dolayı varikoseli olan erkekler çocuk sahibi olsalar bile hipogonadizm (testosteron yetmezliği) ve buna bağlı olarak oluşan cinsel fonksiyon bozukluklarından korunmak için mutlaka varikosel ameliyatı olmalıdır.
Yazar:
Üroloji Doktoru, İstanbul
Referanslar
